Tijdens het weekend van 30 november 2024 konden koren opnieuw deelnemen aan het Koor&Stem Festival. Na edities in Scherpenheuvel en Puurs zakten 35 koren af naar Brugge om van zich te laten horen en om hun oor te luisteren te leggen. Een aangename sfeer, veel kansen om feedback te krijgen en ideeën uit te wisselen, het zijn de heerlijke ingrediënten voor een tweedaags koortreffen.
Het Sint-Lodewijkscollege in Brugge blijkt een uitgelezen locatie om koren te ontvangen en te laten optreden. De akoestisch koorvriendelijke en architecturaal knappe kapel is de presentatieplek voor de koren die zonder versterking zingen. In het prachtige auditorium met voldoende faciliteiten voor geluid en licht mogen de andere koren zich presenteren. Op beide locaties neemt telkens een jury plaats die de korte optredens evalueert. Priske Dehandschutter maakt deel uit van die aandachtig kijkende en luisterende coaches. 'De juryleden komen uit verschillende hoeken van de koorwereld', vertelt ze net vóór het eerste concert in de kapel van start gaat. 'Dat maakt dat de commentaren veelzijdig zullen zijn. Ik zal vooral op klankbeleving en klankrijkdom letten. Ik hou ook de communicatie tussen de zangers in de gaten en probeer het energiepeil dat op het podium ontstaat in te schatten. Mijn collega’s zullen zeker op andere koortechnische zaken letten. Na beraadslaging bespreken we onze opmerkingen en tips met de dirigenten. We zijn hier niet om te zien wie het beste koor is, maar hoe we de groepen positief kunnen laten evolueren. Elk van hen krijgt tot slot ook een kaartje mee, een berichtje waarmee we hen willen aanmoedigen en ondersteunen.'
Feedback en advies
Wat die feedback van de jury voor een koor kan betekenen vertelt Evi Bex die met het popkoor Vocalicious ook al aan de twee eerdere edities van het Koor&Stem Festival deelnam. 'We kregen van de coaches interessante tips om ons vooruit te helpen', vertelt ze. 'Omwille van het kleine aantal mannenstemmen in onze groep adviseerden ze heel concreet om een andere verdeling van onze stemgroepen te maken. Het herschrijven van de arrangementen bracht wel flink wat werk mee, maar de balans en koorklank is er wel sterk op vooruit gegaan. Deze keer sta ik hier ook met een relatief nieuwe groep van 14 dames, Vocal Ecstacy. Met hen nemen we komende zomer deel aan de European Choir Games in Denemarken. Het is spannend om dat repertoire nu voor een eerste keer voor een jury te presenteren. Met de feedback zullen we de komende maanden zeker aan de slag te gaan!'
De zevenkoppige groep Chapeau bestaat al langer, maar is ook voor het eerst van de partij op een event als dit. 'We nemen deel voor het plezier, om andere koren aan het werk te horen en om inspiratie op te doen', vertelt dirigent-zanger Benedikt Seynhaeve. 'Voor een eigen publiek optreden hebben we al vaker gedaan, maar die mensen zijn na afloop natuurlijk altijd heel lief voor ons. Ik ben dus heel benieuwd naar de opmerkingen van deze onderlegde jury. Het is ook fijn om hier andere koren te horen. Ik ontdekte al repertoire dat ik niet eens zocht, maar dat toch meteen fascineerde. En, misschien lopen er hier wel diepe bassen rond die bij ons willen komen zingen?'
Ook Reinhilde Uyttendaele die het Brugse koor Bryghia Cantat leidt dat met werk van onder meer Duruflé, Gounod en Fauré aantreedt, kijkt uit naar boeiende ontmoetingen én naar een kostbaar en nuttig aandenken. 'Naast het advies dat we van de ervaren koorcoaches krijgen, vind ik het ook heel fijn dat we een geluids- en beeldopname van ons optreden krijgen. Dat is iets waar we achteraf zeker iets aan zullen hebben.' Een selectie van deze clips verschijnt op het YouTube-kanaal van Koor&Stem.
Het koorcircuit induiken
Sherolyn Vandenbossche (Sing!) vindt het heel positief dat er in Brugge heel wat popkoren deelnemen. 'Vaak blijven we wat dat betreft wat op onze honger zitten, maar nu kunnen we onszelf aftoetsen aan gelijkaardige groepen', vertelt ze. 'Vooral voor onze jonge zangers is het belangrijk dat ze podiumervaring opdoen. Normaal werken we naar een voorstelling die we dan een aantal keer spelen.
Zo denken ook de meiden van Friday erover die uit het Nederlandse Nistelrode komen. Ze zien het ook als een uitstapje en blijven het hele weekend in Brugge. 'Eigenlijk willen we ook wel eens een langere en verdere koorreis maken, maar een weekendje Brugge leek ons al een goede eerste stap', vertelt een van de koorleden. 'Dit weekend past ons ook goed op het vlak van tijdstip en het is fijn om op een podium te staan en andere koren te ontmoeten”, zegt dirigent Delian Corssmit-Koenen. 'We hebben twee keer eerder aan een koorfestival meegedaan', vult een ander koorlid aan. 'De feedback ging toen vooral over de inleving. We praten sindsdien meer onderling over de teksten, de inhoud van de liedjes en dan proberen dat in de uitvoering ook beter te laten horen.'
Workshop BELTEN
Twee dagen lang zakken de koren en/of individuele zangers ook af naar workshops. De popkoren waren vooral benieuwd naar de sessies ‘Belten’ die Tim Stuart bracht. Met tal van pop- en musicalsterren die de techniek gebruiken is de aandacht voor het belten sterk toegenomen.
Tim Stuart deelt zijn ervaring als zangcoach op dit vlak niet alleen in New York en Londen, maar vandaag dus ook in Brugge. De vier kernwoorden zijn een uur lang: hoog, helder, luid en scherp. 'Ik probeer om iedereen in die korte tijdspanne in een zanginstelling te krijgen die ze misschien niet gewend zijn', vertelt hij na afloop van de eerste sessie. 'Door onze manier van spreken is het voor Vlamingen zeker niet evident om die specifieke klank te produceren die in hedendaagse pop- en musicalmuziek heel dominerend is. Nederlanders en Amerikanen sluiten daar meer bij aan. Het leuke is dat er ondertussen veel onderzoek is gedaan en we weten nu veel beter hoe we zangers daar op een efficiënte manier naartoe kunnen krijgen. Dit is mega cutting-edge. Je kan het belten overigens gewoon met klassieke zang afwisselen. Op dat vlak spreken ze in Engeland van cross-training. Maar de gemiddelde Europese zangopleiding is vaak nog niet mee met wat we tijdens deze workshop doen.'
Laura van het SmOsKoor vond het alvast een heel fijne ervaring. 'We hebben op korte tijd veel verschillende tips gekregen, en stap voor stap dingen geleerd. We zingen met ons koor veel pop en musical. En ik merk wel dat wanneer onze dirigent vraagt om luider te zingen we al gauw beginnen drukken op de stem. Deze technieken kunnen ons zeker helpen om dat op een betere manier te doen. De reacties binnen onze koorgroep waren heel positief. De teneur was: ‘We hebben er nu van kunnen proeven, hoe kunnen we hier nu mee verder gaan?’ Daarom is het handig dat we via een website en podcast ook zelf verder kunnen ontdekken en oefenen.'
De andere kant van het vocale spectrum
Helemaal aan de andere kant van het vocale spectrum staat de workshop ‘Voiceful Yoga’ die Eva Van Leuven geeft. Haar rustgevende stem en beeldrijke suggesties brengen de deelnemers naar een andere wereld. De geaspireerde klanken die bij het belten uit den boze zijn, stromen hier na enkele minuten overvloedig maar rustig uit de kelen van de op hun yogamatjes liggende deelnemers. 'Voor mij is de stem een van de drie pilaren waarop het u-vrij-voelen gebaseerd is: bewegen, adem en stem', vertelt Eva Van Leuven. 'In onze maatschappij houden mensen zich nogal in. Klanken en geluiden vanuit het lijf produceren is niet vanzelfsprekend. Ik heb zelf ook in koren gezongen en de Voiceful Yoga heeft als neveneffect dat je de stem dan ook vrijer kan laten klinken. Ik merkte dat toen ik met deze yoga begon er zich iets opende op een dieper niveau dan als ik gewoon adem. Het is ook zinvol om aspecten hiervan in de kooropwarming mee te nemen. Je merkt dat het er ook voor zorgt dat mensen beter op elkaar afgestemd geraken, en ook dat is bij koorzingen natuurlijk ook mooi meegenomen.'
Volgende editie?
Zo bood het Koor&Stem Festival Brugge een weekend lang kansen om te connecteren, bij te leren en te musiceren in een aangename omgeving en sfeer. Op 25 en 26 oktober 2025 gaat in Hasselt de volgende editie door in de vorm van de Koor&Stem Wedstrijd.
